Informatie over de Salar de Uyuni in Bolivia
De Salar de Uyuni (zoutvlakte van Uyuni) ligt in het zuiden van Bolivia op een hoogte van 3656 m. Met een oppervlakte van 10.582 km2 is de Salar de Uyuni de grootste zoutvlakte ter wereld! Als je deze reusachtige zoutvlakte met eigen ogen wil zien, dan kunnen we de volgende complete rondreis aanraden: Surrealistische rondreis Peru, Bolivia en Chili.
Wetenschappelijke geschiedenis:
De Salar de Uyuni is onderdeel van de ‘Altiplano’ (hoogvlakte) met een gemiddelde hoogte, hoger dan de toppen van de Alpen en Rocky Mountains.
Deze Altiplano is onderdeel van het machtige Andes Gebergde dat miljoenen jaren geleden gevormd werd toen de tectonische platen van Nasca en de Antarctic onder de plaat van het Zuid-Amerikaanse continent schoven.
Recent onderzoek toont aan dat het Andes Gebergde en de Altiplano in een relatief (geologisch gezien) kort tijdsbestek werden gevormd. Waarschijnlijk gebeurde dit over een periode van 10 miljoen jaar tussen de 16 en 6 miljoen jaar geleden.
Het gebied was waarschijnlijk onderdeel van het reusachtige prehistorishe Minchin Meer (vernoemd naar Juan B. Minchin uit Oruro). Toen dit meer tussen de 42 en 30 duizend jaar ten dele opdroogde, bleven er grofweg 2 grote meren (Poopó en Uru Uru) en twee grote zoutvlaktes (Coipasa en Salar de Uyuni) achter.
Het Poopó Meer ligt in de buurt van het veel grotere Titikaka Meer en tijdens het regenseizoen gebeurd het regelmating dat het ‘teveel aan’ water van het Titikaka Meer in het Poopó Meer overloopt.
Wanneer het Poopó Meer op zijn beurt overloopt, dan stroomt dit water over de Salar de Coipasa en Salar de Uyuni. Dit met aarde vermengde water zorgt voor de bruine lagen die je in de uitgehakte zoutblokken terug ziet.
De inheemse geschiedenis over het ontstaan van de Salar de Uyuni:
De Aymara bevolking, de oorspronkelijke bewoners van de Andes, hebben een ander verhaal over het ontstaan van de Salar de Uyuni. Volgens de Aymara legende waren de Tunupa, Kusku en Kusina bergen die de Salar omringen, ooit reuzen die de aarde bewoonden. De reuzin Tunupa trouwde met de reus Kusku en ze kregen samen een kindje. Na de geboorte ging Kusku er echter met Kusina vandoor. Tunupa was hier zo verdrietig over dat ze begon te huilen terwijl ze haar zoon borstvoeding gaf. Haar tranen vermengde zich met de melk en zo werd de Salar de Uyuni gevormd.
De Aymara bevolking ziet Tunupa als een godin en volgens hen zou de zoutvlakte dan ook Salar de Tunupa genoemd moeten worden.
Meer over de Salar de Uyuni:
De reusachtige zoutvlakte is niet geheel vlak. Op enkele plaatsen wordt de dikke zoutlaag onderbroken door kleine ‘eilandjes’. Deze kleine eilandjes zijn eigenlijk de toppen van oude vulkanen uit de tijd van het Minchin Meer. De zeer poreuze oppervlakte biedt een vruchtbare ondergrond voor velen cactussen .
Het meest bekende cactus-eiland wordt ook wel “Inca Wasi”, ‘Huis van de Inka’s’ genoemd. Al zijn de Inka’s hier waarschijnlijk nooit geweest, het is een goede verkooptruc en dit eiland is dan ook de belangrijkste toeristische attractie van de Salar de Uyuni.
Inca Wasi is een bijzondere plaats waar velen cactussen groeien. Deze cactussen groeien slechts 1 cm per jaar en enkele van deze cactussen zijn meer dan 10 m hoog, je kunt dus uitrekenen hoe oud de geschatte leeftijd is! Over het eiland is een korte wandeling van ongeveer een half uur uitgezet. Deze wandeling is een echte aanrader, want het uitzicht vanaf de top van het eiland is surrealistisch en adembenemend!
Het Zouthotel:
Een andere belangrijke toeristische attractie is het originele Zout Hotel, dat midden op de zoutvlakte ligt. Dit hotel werd tussen 1993 en 1995 bijna geheel van zoutblokken gebouwd, die met de hand uit de zoutvlakte gehakt moesten worden.
Slecht management van het hotel zorgde helaas echter voor velen (hygiënische) problemen en tussen 2002 en 2008 werd het hotel dan ook regematig gesloten, heropend en weer gesloten. Ondertussen is ook de eigenaar van het hotel veranderd en lijkt het hotel nu in handen te zijn van de Boliviaanse regering. Recent (tussen 2013 en 2014) is het hotel ook uitgebreid met een grote eetzaal en werden bij het verbouwen aan de binnenkant (uit ‘t zicht) zelfs gewone rode bakstenen gebruikt. Ondanks dat het dus niet echt authentiek meer is, is het hotel nog steeds een zeer populaire fotoostop en gebruiken velen reisbureaus de eetzaal nu om hun klanten uit de zon en uit de wind, hun lunch te kunnen serveren.
Als je binnen foto’s wil maken, dan wordt je verplicht om minimaal een kleinigheidje te kopen. Dit kan bijv. frisdrank, chocolade en/ of een souvenirtje zijn.
Het is op het moment van schijven ook weer mogelijk om in dit orignele zout hotel te slapen, maar het is niet eenvoudig om een kamer te reserveren. Het is een bijzonder hotel en zeer bijzondere locatie om te slapen, maar als het gaat om comfort en hygiene, dan is het niet echt een aantrekkelijk hotel om in te slapen.
Er zijn ondertussen al tenminste 3 andere hotels van zoutblokken gebouwd die veel comfortabeler zijn, alleen hun ligging, in de opgedroogde modder aan de rand van de Salar en vlakbij Colchani, is geen mooie locatie. De regering geeft gelukkig geen toestemming meer om nog meer hotels midden op de Zoutvlakte te bouwen.
Heel veel zout:
De hoeveelheid zout op de zoutvlakte wordt ruwweg geschat op 10 miljard ton of zout, met een gemiddelde dikte van tussen de 1 en 8 meter. Slechts een klein deel (25000 ton) hiervan wordt jaarlijks door de mijnwerkers uit het dorpje Colchani afgegraven, gedroogd, vermalen, bewerkt en in zakjes van 1 kg gestopt. Voor 50 kg (keuken)zout ontvangen de verkopers in Uyuni ongeveer 3 US$. Omdat er in de buurt van het veel centraler gelegen Oruro ook een zoutvlakte ligt, wordt het zout uit Uyuni eigenlijk alleen in het zuiden van Bolivia verkocht.
Klimaat:
De zoutvlakte heeft relatief stabiele temperature die tussen November en januari overdag rond de 21 °C liggen en in juni rond de 13 °C. De nachten zijn het hele jaar door koud, met temperature tussen de −9 en 5 °C.
Tussen april en November valt er maandelijks gemiddeld tussen de 1 en 3 millimeter regen. Januari staat echter bekend als regenseizoen en dan k an er in één maand tot wel 70 millimeter regen vallen.
Toerisme:
Het unieke uiterlijk van de Salar de Uyuni hebben van deze zoutvlakte een populaire toeristische attractie gemaakt waar jaarlijks velen toeristen van over de hele wereld op af komen. Er wordt wel gezegt dat er in het hoogseizoen (tussen juni en augustus) dagelijks meer dan 200 jeeps met toeristen over de Salar en door de aangrensende woestijn rijden.
Er zijn verschillende tours mogelijk, maar dit zijn de 4 meest voorkomende:
– Een dagtour
– 3 Daagse tour, Uyuni – Salar – Uyuni
– 3 Daagse tour, Uyuni – Salar – San Pedro de Atacama in Chili (of andersom)
– 4 Daagse tour, Tupiza – Salar – Uyuni
Er zijn velen verschillende reisbureaus die tours over de Salar de Uyuni en door de omringende woestijn aanbieden. Velen volgen min of meer dezelfde routes die ligt kunnen verschillen, afhankelijk van waar men slaapt.
De grote 4×4 jeeps die voor deze tours gebruikt worden zijn vooral (oudere) Toyota Land Cruisers, of vergelijkbare modellen. In deze auto’s passen gemiddeld 3 niet al te grote volwassenen op de achterbank, 3 volwassenen op de bank in het midden en 1 persoon naast de chauffeur. Er zijn ook enkele reisbureaus die een kokkin meesturen. Vroeger gebeurde dit veel vaker, maar tegenwoordig maken de meeste reisbureaus gebruik van de ‘kookkunsten’ van de gastvrouwen in de eenvoudige hostels waar onderweg geslapen wordt. Het eten en bestek wordt wel allemaal meegenomen op de auto’s. Gedurende de één daagse tour wordt de lunch al voor vertrek in Uyuni bereid.
Gedurende de 3 daagse tours ontvang je 3x lunch, 2x ontbijt en 2x avondeten. De kwaliteit van het eten is niet slecht, zeker gezien de eenvoudige omstandigheden waarin de maaltijden bereid moeten worden. De hoeveelheid is meestal ook genoeg en voor wie toch nog trek heeft zijn er tegenwoordig onderweg ook verschillende kleine winkeltjes waar snoepgoed en drinken verkocht word. Bij het ontbijt en avondeten wordt ook voldoende heet water voor thee en oploskoffie geserveerd.
Gedurende de tours gaat alle grote baggage op het dak en wordt volledig in bouwplastic ingepakt. Deze bescherming is niet zozeer tegen de regen, maar vooral tegen het hele fijne stof uit de woestijn die de zoutvlakte omringd.
Inderdaad, gedurende de meerdaagse Salar de Uyuni tours moet je er rekening mee houden dat alles wat je gebruikt stoffig wordt. Daarnaast heb je ook te maken met hele grote temperatuursverschillen, niet alleen tussen overdag en ‘s nachts, maar vooral ook tussen de hoge temperature in de auto en de veel lagere temperaturen buiten (zeker als het waait). Het is daarom belangrijk dat je je overdag in verschillende laagjes kleed en dat je een goede windstopper bij de hand hebt. Thermo ondergoed voor overdag is niet echt een aanrader, want dat is te warm in de auto.
Het is ook belangrijk om een goede slaapzak mee te brengen, of voor ongeveer 10 US$ te huren, zeker wanneer je de nacht door gaat brengen in het eenvoudige onderkomen naast Laguna Colorada en voor de ochtend daarna, als je naar die geisers gaat.
Er zijn (bijna) geen Engels sprekende gidsen die in Uyuni wonen (omdat ze ergens anders veel meer kunnen verdienen) en daarom worden bijna alle tours naar de Salar de Uyuni uitgevoerd zonder gids. De Spaans sprekende chauffeurs kennen de routes als hun broekzak, maar verwacht niet dat zij als gids optreden. Ze zorgen ervoor dat hun klanten dagelijks op de hoogte zijn van hun reisschema en daar blijft het meestal bij. Als je weet hoe laag hun salaris is, hoe lang hun werkdagen zijn en onder welke zware (stof, kou en hitte) omstandigheden zij hun werk leveren, dan mag je eigenlijk niet meer van je chauffeur verwachten dan dat hij je veilig van A naar B brengt. Er zijn echter ook enkele chauffeurs die het wel leuk vinden om meer te vertellen over de omgeving. In dit geval is het handig als je een beetje Spaans spreekt, maar met geduld en handen en voeten werk, kom je ook een heel eind.
Als je de bovenstaande informatie in beschouwing neemt, dan is het vast wel duidelijk dat de chauffeur en de auto veruit de belangrijkste factoren zijn binnen de tours naar de Salar de Uyuni. Als je je tour in een reisbureau koopt is het echter heel moeilijk om een goede indruk te krijgen van de chauffeur en de auto. Het zou een optie kunnen zijn om tussen 10 en 10:30 am, als de auto’s en chauffeurs klaar staan voor vertrek, opzoek te gaan naar een tour, of juist ergens tussen 15:30 en 18:30 u als ze terugkomen van de verschillende tours.
Wat nog beter werkt is om andere reizigers naar hun ervaringen te vragen.
Twee goede reisbureautjes die ik aan kan raden zijn: Tonito Tours (van dezelfde eigenaren als Tonito hotel en Minute Man Pizza (de beste pizza in Uyuni/ Bolivia) en ook Your Travel.
Vroeger was er gedurende een tour naar de Salar de Uyuni onderweg niets te krijgen, zelfs geen schoon drinkwater. Tegenwoordig zijn er echter verschillende kleine winkeltjes die bijna allemaal water, wc papier en snoepgoed verkopen. Toch is het moeilijk in te schatten hoe de aanvoer van deze winkeltjes is, waardoor het nog steeds aan te raden is om zelf tenminste voldoende water en wc papier mee te brengen. Je kunt bijv. een 5 liter fles kopen, je naam erop schrijven en deze gebruiken om je eigen bidon of kleine waterfles mee bij te vullen. Met de felle zon, droge lucht en grote hoogte is het tijdens de Salar de Uyuni tour belangrijk dat je meer drinkt dan normaal. Om uitdroging te voorkomen is het belangrijk om minimaal een liter per dag extra te drinken. Meer informatie over hoogteziekte kun je o.a. vinden op: Hoogteziekte.
De verschillende tours:
Hieronder zal ik een korte omschrijving geven van de 3 meest verkochte Salar de Uyuni tours. De dagindelingen geven een goede indicatie, maar kunnen per dag en reisagentschap iets verschillen.
1 Daagse Salar de Uyuni Tour:
De vertrektijd vanuit Uyuni is tussen 9 en 10:00 am, eerder in de zomer (oktober t/m maart) en later in de winter (april t/m september) als het ’s morgens een stuk kouder is.
De eerste stop is bij het zogenaamde treinen ‘kerkhof’ net buiten Uyuni. In de 19e eeuw diende Uyuni als een distributie punt voor treinen die mineralen vanuit Bolivia naar de Chileense havens vervoerde. Het spoor werd aangelegd met hulp van Britse ingenieurs die hun eigen typische Engelse bolhoedjes meebrachten. Waarom just de Boliviaanse vrouwen deze bolhoedjes zijn gaan gebruiken en niet de Boliviaanse mannen is niet echt duidelijk.
De aanleg van het spoor werd in 1892 afgerond, maar toen de mijnindustrie rond 1940 instortte, raakte grote delen van het spoor buiten gebruik en werden velen locomotieven en treinstellen afgedankt. Deze afdankers vormen nu het treinen kerkhof.
Langzaam lijkt het spoor echter weer nieuw leven ingeblazen te worden, met een personen trein tussen Oruro en Villazón en met zowel goederen treinen (met mineralen). als personen treinen tussen Oruro en Avaroa (grens met Chili). Met een beetje geluk kun je tijdens de tour één van deze ‘goudtreinen’ zien.
Vanaf het treinen kerkhof is het ongeveer 45 min. rijden naar Colchani. Dit is een klein stadje waarvan de bewoners leven van de opbrengsten van het verkopen van het zout van de Salar de Uyuni. Zij verkopen vooral keukenzout (zie bovenstaande tekst), maar ook blokken zout die ongeveer 2x zo groot zijn als bakstenen en gebruikt worden voor de bouw van muren, eenvoudige huizen en tegenwoordig ook hotels voor toeristen.
Een nieuwe inkomstenbron voor de bewoners van Colchani is de verkoop van bijzondere zoutkristallen en originele souvenirs gemaakt van zout. Deze souvenirs kun je nergens anders in Bolivia krijgen en zijn nog goedkoop ook.
Er is één kleine werkplaats in Colchani die open is voor publiek en soms kun je hier een korte demonstratie zien over hoe het ruwe zout van de Salar wordt bewerkt tot fijn keukenzout.
Let op: Colchani is voorlopig ook de laatste plaats met enkele redelijke wc’s, totdat je aankomt op Inca Wasi.
Vanuit Colchani gaat de tour verder naar de rand van de uitgestrekte zoutvlakte. Hier maken we een korte stop bij de rijen met zout heuveltjes. Het zout van de zoutvlakte is erg vochtig en deze piramide vormige heuveltjes van ongeveer 1.2 m hoog op elkaar geschept zout, zorgen voor het eerste natuurlijke drogingsproces. Door de zwaartekracht zakt het water naar beneden en de felle zon laat de rest van het vocht verdampen. Na dit eerste drogingsproces wordt het zout op vrachtwagens geschept en naar Cochani gebracht waar het boven vuur verder wordt gedroogd en daarna vermalen, gezeefd, enz.
Ga alsjeblieft niet op deze zoutheuveltjes proberen te staan en maak ook geen foto’s van de mannen die hard aan het werk zijn in de volle zon voor slechts een paar US$ per dag. De zout-werkmannen geven er de voorkeur aan om met rust gelaten te worden.
De volgende stop is ongeveer 20 min. verder bij het eerste Zout Hotel, midden op de zoutvlakte. Ondanks dat het niet helemaal origineel meer is, het is nog steeds een goede plek om enkele bijzondere foto’s te maken van de dit rustieke gebouw, opgetrokken uit ruwe zoutblokken en met een dak van doorzichtig plastic en stug Andes gras.
Enkele reisagentschappen maken tegenwoordig gebruik van de eetzaal van het zout hotel om hun lunches te serveren, maar de meeste bieden hun lunch aan op het Inca Wasi eiland.
Vanaf het zout hotel is het ongeveer een uur rijden over een bijna rechte lijn van 90 km over de zoutvlakte, in de richting van het Inca Wasi cactus eiland. Ergens in het midden van deze uitgestrekte vlakte zal de chauffeur echter een bijzondere stop maken op een plek waar je kilometers in de omtrek alleen maar witte vlakte en blauwe lucht om je heen ziet. Als je goed kijkt zie je echter dat deze vlakte niet helemaal vlak is. Voor zover als je kunt kijken zul je namelijk zien dat de bovenste zoutlaag een patroon van zeshoekkige figuren vormd. Het volledige verhaal over hoe deze figuren ontstaan is te ingewikkeld om uit te leggen, maar in het kort komt het erop neer dat het te maken heeft met de electromagnetische krachten in en tussen de verschillende zout/ natrium moleculen.
Doordat deze plaats zo vlak is en er in de wijde omtrek verder niets te zien is leent het zich goed voor het maken van speciale grappige truc-fotos. Je kunt bijvoorbeeld foto’s maken waarin de mensen net zo groot zijn als Pringles boxes, hun eigen telefoon, of zelfs een worm die uit een appel kruipt. Aan de andere kant kun je jezelf ook heel groot laten maken, waardoor je bijv. de 4×4 jeep tussen slechts 2 vingers vast kunt houden!
De truc van deze foto’s heeft te maken met de afstanden tussen de verschillende objecten en de camera. Hoe dichter een voorwerp of persoon bij de camera, hoe groter deze wordt afgebeeld en andersom natuurlijk hetzelfde. Ik daag je uit om dit zelf uit te proberen en om originele truc foto’s te bedenken
Bij aankomst op het Inca Wasi eiland wordt de lunch geserveerd. Inca Wasi is ook de enige plek met schone wc’s op en rond de gehele Salar de Uyuni. Als je de wandelroute over het eiland wil volgen (aanbevolen), dan moet je 30 Bs (4,5 US$) entree geld betalen. Houdt er wel rekening mee dat je in de volle zon en op grote hoogte, tussen de 3660 en 3800 m, loopt, waardoor de korte wandeling een stuk zwaarder word.
Na de wandeling is het tijd om terug te rijden naar Uyuni. De meeste chauffeurs zullen nog 2 stops maken. De eerste voor het maken van grappige foto’s op een plek waar je ook kleine gaten in de zoutvlakte hebt. Als je je hand in deze gaten met zout water steekt, dan kun je misschien kleine stukjes bijzonder gevormde zoutkristallen afbreken.
De laatste stop is op een plek waar het ‘grondwater’ uit de Salar naar boven komt borrelen. Dit zoute en mineraal rijke water schijnt goed te zijn voor de huid.
Op het moment van schrijven mogen de chauffeurs officieel niet meer tot zonsondergang op de zoutvlakte blijven wachten, omdat er op de donkere weg tussen Colchani en Uyuni een dodelijk ongeluk gebeurd is tussen een toeristen jeep en een vrachtwagen.
De 3 daagse Salar de Uyuni Tour
Dag 1: Vertrek vanuit Uyuni is tussen 10 en 10:30 am, zomers vroeger, ’s winters later.
De indeling van de eerste dag van deze tour is bijna hetzelfde als die van de 1 daagse tour, behalve dat je nu vanuit Inca Wasi doorrijdt naar de andere kant van de Salar de Uyuni.
Als je in het kleine gehucht Bellavista slaapt dan is het nog ongeveer 75 min. rijden. Als je in het dorpje San Juan slaapt, dan is het nog ongeveer 2 uur rijden vanaf Inca Wasi naar het hostel voor de nacht. In Bellavista is slechts één hostel aanwezig met een eetzaal, 6 middelgrote slaapzalen (met de langste bedden van de Salar de Uyuni) die elk hun eigen badkamer hebben. Ook is er een heel kleine bar en een overdekte tuin. Het is een eenvoudig, maar gezellig hostel.
In San Juan zijn meer eenvoudige hostels aanwezig. Allemaal hebben ze een eetzaal, slaapzalen met eenvoudige bedden en redelijk schoon beddegoed, plus gedeelde badkamers, een enkel hostel heeft zelfs privé kamers, met of zonder eigen badkamer..
Meestal is er in de hostels tijdens de Salar de Uyuni tours beperkt water aanwezig, maar dit hangt af van de bevoorrading. Wees dus overal op voorbereidt. Mocht er genoeg water aanwezig zijn, dan is het soms ook mogelijk om te douchen, maar je moet hier dan wel 2 US$ extra voor betalen.
Dag 2:
Ondanks dat je vandaag de bijzondere Salar de Uyuni niet meer zult zien, wordt de route van deze dag vaak toch beschouwd als mooiste van de indrukwekkende 3-daagse Salar de Uyuni Tour. Terwijl je over stoffige onverharde wegen rijdt (soms is er zelfs helemaal geen weg aanwezig), kom je onderweg langs quinoa velden, kleine nederzettingen, velen lama’s, alpaca’s en enkele vicuñas (3 van de 4 Zuid-Amerikaanse kamelen soorten). Met een beetje geluk zie je soms ook de Andes vos en/ of een viscacha (een soort konijn met eekhoorn staart). Na een korte stop bij een uitzicht op de 5800 m hoge, rokende Ollagüa Vulkaan, die precies op de grens tussen Bolivia en Chili ligt, reis je door naar enkele bijzondere, hoog gelegen meren. Deze ondiepe meren zijn rijk aan mineralen en roze algen, het belangrijkste voedsel van de flamingo’s die in de Andes leven. Elk jaar rond november vormen deze meren belangrijke paringsgronden voor de volgende 3 Zuid-Amerikaanse flamingo soorten: de Chileense flamingo, de Andes flamingo en de minder voorkomende James’s flamingo’s.
Vlak voor en na de paring zul je de meeste flamingo’s kunnen zien (honderden) maar ook de rest van het jaar zul je gedurende de Salar de Uyuni Tour waarschijnlijk tientallen flamingo’s kunnen spotten.
Nadat je de bekende Arbol de Pierda (boom van steen) voorbij bent kom je aan bij het laatste en meest indrukwekkende meer van vandaag, Laguna Clorada (het gekleurde meer). Laguna Colorada is zeer rijk aan mineralen, waaronder borax (wit), koper (groen) en ijzer (rood), waar het meer haar naam aan te danken heeft. Als er veel wind staat dan worden vooral de rode mineralen omgewoeld en kleurd bijna het hele meer rood!
Stel je eens voor dat je op 4200 m hoogte aan de grijzwitte oever van een meer staat, dat dit meer een bloedrode kleur heeft, bewoond wordt door velen elegante roze flamingo’s en aan één kant beschermd wordt door hoge bergen met besneeuwde toppen, dan kun je vast begrijpen dat dit meer onderdeel is van het nationale Eduardo Avaroa Wildlife Reservaat (REA), dat in 1973 werd opgericht. Dit reservaat beslaat ongeveer 714.745 km2 en beschermd verschillende hoog gelegen meren en de inheemse flora en fauna binnen dit gebied. Naast de flamingo’s leven er nog bijna 80 andere vogelsoorten, vicuñas, vossen, viscachas en andere dieren in dit natuurreservaat. De entree kost 150 Bolivianos (25 US$). Enkele reisbureaus hebben deze entree al in hun prijs verwerkt, maar de meeste niet, vraag dit dus even na.
De meeste reisbureaus laten hun klanten deze avond in de heel eenvoudige onderkomens/ barakken aan de oever van Laguna Colorada slapen. Dit is een zeer bijzondere locatie, maar de faciliteiten zijn wel heel eenvoudig. Er zijn slechts een beperkt aantal wc’s waarbij je dan zelf ook nog eens het water vanuit een groot vat in de pot moet scheppen. Mannen kunnen hun plas beter buiten doen. Ook zijn de bedden kort en bieden de 4/ 5 eenvoudige dekens in de winter, als het buiten -16 C. is, niet genoeg warmte om de kou tegen te houden, die door het enkele glas de kamers in komt… Wees dus goed voorbereid!
Om meer comfort aan de klanten te kunnen bieden slapen enkele reisbureaus nu in het dorpje Villamar op ongeveer 3700 m hoogte (500 m lager dan Laguna Colorada…). De hostels hier zijn van betere kwaliteit, maar ook duurder en het is op dag 3 niet mogelijk om de geisers te bezoeken.
Dag 3: Normale reisschema. Vandaag vertrek je erg vroeg (5:30/ 6:00 am) om het bijzondere schouwspel van de zonsopkomst door het stoom van de geisers waar te kunnen nemen. Deze geisers, gelegen op 4850 m hoogte, worden ’s morgens ook wel “Sol de Mañana” (Ochtend Zon) genoemd, terwijl ze ’s middags, als er bijna geen stoom is, ook wel “Heksenketels” genoemd worden, vanwege de aanwezigheid van velen verschillend gekleurde pruttelende modderpoelen.
Het is een klein uur rijden van Laguna Colorada tot aan de geisers en het kan ’s morgens erg koud zijn in de jeeps (die geen verwarming hebben), waardoor het aan te raden is om je slaapzak bij de hand te houden. Eventueel kun je deze ochtend ook je themo-ondergoed aanhouden, want vanaf de geisers is het slechts een half uurtje rijden tot aan een ondiep betonnen bad met natuurlijk verwarmd water (37 C.). Bij dit bad staan tegenwoordig ook een eetzaal, wc’s en een kleedhok. Ondanks dat het bad niet groot, niet diep en regelmatig erg druk is, is het toch een goede plek om je koude lichaam op te warmen. Geen zorgen, als je uit het water komt droogt je lichaam heel snel, waardoor je het niet kouder zult hebben.
Na het ontbijt gaat de tour verder richting de zogenaamde “Dali Rotsen”, Laguna Verde (een meer vol koper mineralen), de Licancabur vulkaan en Laguna Blanca.
De toeristen die verder gaan naar Chili worden bij de Boliviaanse grenspost nabij Laguna Blanca afgezet. Na hun Boliviaanse grensformaliteiten reizen zij voor 45 min. in gedeeld transport, door niemandsland naar de grenspost van Chili, aan de rand van het plaatsje San Pedro de Atacama. De toeristen die terug rijden naar Uyuni hebben een mooie, maar lange rit voor de boeg. Er zullen nog enkele korte stops gemaakt worden aan de achterkant van Laguna Colorada, in een groene vallei en in het door een rotswand afgeschermde plaatsje Villamar voor een late lunch. Na Villamar is het nog ongeveer 3 uur rijden, langs Culpina K en San Cristobal, naar Uyuni. Geschatte aankomsttijd in Uyuni is 17:00 u.
Voor de toeristen die deze 3-daagse tour in San Pedro de Atacama beginnen geldt dat ze bijna dezelfde locaties bezoeken, alleen in andere volgorde. Eén van de belangrijkste verschillen is dat deze tours op dag één een late lunch bij de warm water baden hebben en daarna de geisers/ ‘heksenketels’ bezoeken, waar overdag niet heel veel stoom te zien is.
Omdat San Pedro de Atacama slechts op 2400 m hoogte ligt, de onderkomens bij Laguna Colorada op 4200 m en er op deze route ’s morgens vroeg toch geen geisers bezocht kunnen worden, kiezen steeds meer reisbureaus er nu voor om hun toeristen die uit San Pedro komen in een eenvoudig hostel in Villamar te laten slapen, 2 uur van Laguna Colorada en op 3700 m. Deze beslissing verlaagd zeker de kans op het krijgen van hoogteziekte, maar het is nog steeds een grote stijging en het is dus sterk aan te raden om je vandaag rustig te houden.
De 4 daagse Salar Tour vanuit Tupiza:
Dag 1: Tupiza
Vanuit Tupiza (2800 m) reis je door de prachige Palala Kloof naar El Sillar. Het landschap van El Sillar is apart om te zien en lijkt wel op een maanlandschap. Na bijzondere foto’s van ‘de maan’ genomen te hebben reis je door naar de mijngebieden van Nazarenito, Chilcobija, Cerrillos, Polulos and Rio San Pablo tot je uiteindelijk aankomt bij het bijna verlaten dorp van San Antonio de Lipez waar je in een eenvoudig hostel slaapt.
Dag 2: San Antonio – Laguna Colorada (4200 m)
Deze ochtend begint de tour met een bezoek aan de koloniale ruines van San Antonio, dat ook wel bekend staat als het Spook Stadje van Torreón. Daarna stop je bij het meer van Morejón en kun je heerlijk relaxen in het natuurlijke warme water van Chalviri. Dan gaat de rit verder naar het bekende Laguna Verde (Groene Meer), aan de voet van de Licancabur Vulkaan (5960 m). Vervolgens steek je de ‘Dali Woestijn’ over, waar je een blik kunt werpen op de zogenaamde ‘Dali Rotsen’, die verspreid in het zand liggen. Vanuit de vlakke woestijn, rijdt je langzaam omhoog, over rotsachtige grond, tot je aankomt op een hoogte van 4850 m bij de geisers van “Sol de Mañana”. Dit is een gebied met een hoge vulkanische activiteit waar stoom uit de grond komt en waar je ‘kookpotten’ met gekleurde pruttelende modder kunt bewonderen. Vanaf deze zogenaamde ‘Heksenketels’ gaat de rit weer naar beneden richting de laatse bestemming, Laguna Colorada, het prachtig gekleurde meer, vol flamingo’s! Vanavond overnachten we in heel eenvoudige barakken (zie boven) naast dit bijzonder gekleurde meer op een hoogte van 4200 m, onder een sterrenhemel met ontelbaar veel sterren!
Dag 3: Laguna Colorada – San Juan
Na het ontbijt gaat de tour verder door de Siloli woestijn waar je de bekende “Arbol de Pierda” (stenen boom) kunt zien. Dan reis je verder langs “Camino de las Joyas” (de juwelen route) die uitkomt op de ‘meren route’. Deze route brengt ons langs verschillende kleine meren, waaronder: Laguna Ramaditas, Laguna Honda, Laguna Chiarkota, Laguna Hedionda en Laguna Cañapa, waar je stuk voor stuk grote kans hebt om enkele flamingos van de 3 aanwezige flamingo soorten tegen te komen. Je komt ook langs de voet van de actieve Ollague Vulkaan (5800 m) en de Chiguana Salar. Onze eindbestemming van vandaag is het plaatsje San Juan, waar je in een eenvoudig hostel slaapt.
Dag 4: San Juan – Salar de Uyuni – Uyuni (3650 m)
Het is ongeveer anderhalf uur rijden van San Juan naar de bekende zoutvlakte van Salar de Uyuni.
Naast deze indrukwekkende, uitgestrekte witte zoutvlakte, zijn enkele van de andere hoogtepunten van vandaag o.a.: Inca Wasi Island , dat vol staat met reusachtige cactussen en ook wel Isla del Pescado (een eiland in de vorm van een vis) wordt genoemd; het eerste zout hotel en ook het dorpje Colchani waar men zout van de zoutvlakte verwerk voor consumptie.
Je eindigd de tour van vandaag met een bezoek aan het treinen kerkhof.
De Salar de Uyuni als een grote spiegel!
Gedurende het regenseizoen, rond januari, zorgt het regenwater ervoor dat de toch al bijzondere zoutvlakte in een gigiantische surrealistische spiegel veranderd! Je moet een beetje geluk hebben met het licht, maar als je de zoutvlakte na een hevige regenbui, op een zonnige dag kunt bezoeken, dan kun je ongelovelijk spectaculaire foto’s maken, waarbij het moeilijk wordt om de verschillen tussen lucht en water te zien!
Het enige nadeel van deze regen kan zijn dat als er teveel regen valt, al het water zich in het midden van de zoutvlakte, rond het Inca Wasi eiland verzameld. Als hier meer dan een halve meter water komt te staan, dan is het eiland niet bereikbaar…
In de bovenstaande informatie heb ik de meest bekende stops gedurende de Salar tours aangegeven. Er zijn echter veel meer andere bijzondere plaatsen te bezoeken, afhankelijk van de beschikbare tijd en het reisagentschap dat je uitzoekt. Enkele andere stops zijn o.a.: Laguna Violete, Laguna Negra, Bosque de Pierdas, enz.
Industrie in de Salar de Uyuni:
Onder het harde oppervlak van de zoutvlakte en in enkele van de meren, bevind zich het mineraal borax. Borax wordt vooral gebruikt om bijv. Wc’s en wasbakken mee te maken.
Veel belangrijker dan borax is echter de aanwezigheid van lithium. Dit is een redelijk zeldzaam materiaal, dat vooral gebruikt word voor electrische batterijen, zoals die in je mobiele telefoon. Met een geschatte hoeveelheid van 9.000.000 ton, zou Bolivia maar liefst 45% van de totale lithium voorraad ter wereld kunnen bezitten!
Vanwege het risico op milieu vervuiling en hevige lokale protesten, vind je op dit moment alleen enkele kleine borax mijnen rond de zoutvlakte en zijn er nog geen plannen voor grote mijnbouw. Daarbij wil de huidige Boliviaanse regering geen grote buitenlandse mijnbedrijven meer toelaten en ontbreekt het in Bolivia zelf aan de kennis en ervaring over en met moderne mijnbouw. De regering is op dit moment bezig met het bouwen van/ heeft gebouwd een kleine fabriek, dat een capaciteit heeft om jaarlijks 12.000 ton lithium uit de grond te halen. Deze capaciteit moet in de toekomst verhoogd kunnen worden tot max. 30.000 ton. Dit zou een goede inkomstenbron kunnen zijn voor het arme Bolivia.
Satellieten en de Salar de Uyuni:
Zoutvlaktes zijn ideaal voor het kalibreren van de afstandsmeters van satellieten, omdat ze over een grote reflecterende witte vlakte beschikken. De Salar de Uyuni is niet alleen de grootste zoutvlakte ter wereld, haar grote hoogte zorgt ook voor een lichtere atmosfeer. Ook de lage luchtvochtigheid en afwezigheid van industrie dragen bij aan een schone atmosfeer en zorgen ervoor dat het oppervlak van de Salar de Uyuni 5x beter is voor het kalibreren van satellieten dan bijv.het oppervlak van een oceaan.
De ICESat. heeft bijv. al voor het opmeten van hoogtes een naukeurigheid afwijking van slechts 2 cm behaald.
Opmerkingen